گروه مهندسی برق-الکترونیک

تاریخچه گروه مهندسی برق

گروه مهندسی برق دانشکده فنی و مهندسی فعالیت خود را در سال ۱۳۷۷ با پذیرش دانشجو در مقطع کاردانی الکترونیک آغاز کرد.  در سال ۱۳۸۵ که آخرین دوره دانشجویان در مقطع کاردانی پذیرش شدند، در رشته‌های  مهندسی برق-قدرت و کارشناسی ناپیوسته الکترونیک شروع به پذیرش دانشجو کرد.در سال۸۸گروه برق در مقطع کارشناسی مهندسی برق-الکترونیک در دو نوبت مهرماه و بهمن‌ماه اقدام به پذیرش دانشجو نمود.

با گذشت چند سال فعالیت گروه مهندسی برق در مقطع کارشناسی و دو دوره فارغ التحصیلی دانشجویان کارشناسی، از مهرماه ۱۳۹۰  بااخذ مجوز در مقطع کارشناسی ارشد مهندسی برق قدرت (در گرایش های الکترونیک قدرت و ماشین های الکتریکی، و سیستم های قدرت) و در رشته مهندسی برق الکترونیک (در گرایشهای افزاره های میکرو و نانو الکترونیک و مدارهای مجتمع الکترونیک) برای اولین بار اقدام به پذیرش دانشجو از طریق آزمون سراسری کرد.  همچنین از مهرماه سال ۱۳۹۱ برای رشته مهندسی برق-قدرت و از مهرماه ۱۳۹۲ برای رشته مهندسی برق-الکترونیک اقدام به پذیرش دانشجوی دکترا کرد.

در حال حاضر گروه مهندسی برق دارای ۱۶ عضو هیئت علمی تمام و قت (۳ استاد تمام، ۳ دانشیار ،۹ استادیار و ۱ مربی) ،۱ رشته کارشناسی (مهندسی برق)، ۲ رشته کارشناسی ارشد ( مهندسی برق-الکترونیک در گرایش های  افزاره های میکرو و نانو الکترونیک و مدارهای مجتمع الکترونیک و مهندسی برق-قدرت در گرایش های الکترونیک قدرت و ماشین های الکتریکی، سیستم های قدرت) و ۲ رشته دکتری (مهندسی برق-الکترونیک و برق-قدرت) می باشد.

معرفی رشته برق

مهندسی برق باتکيه بر دو پايه فيزيک و رياضيات و امتزاج آنها با ديدگاه مهندسی، ابزارهای توانمندی را در طراحی قطعات و سيستم‌ها بوجود آورده است به نحوی که، در اندکی بيش از يک قرن سابقه خود، وسيع ترين کاربردها را در علوم و تکنولوژی يافته است و امروزه کمتر ابزار، قطعه يا سيستمی را می توان يافت که فاقد قطعات الکتريکی يا الکترونيکی باشد.

رشته مهندسی برق به واسطه ماهيت فراگير خود، هر روز شاخه های جديدی از صنعت را گسترش داده و روش های نوينی را پيش روی می گشايد. خودکارسازی، توليد وانتقال انرژی، ارتباطات زمينی، سنجش پزشکی، ابزار الکترونيک هواپيمايی و رادارها تنها برخی از زمينه های کاربردی هستند که در قلمرو مهندسی برق قرار دارند .

رشته برق دارای چهار گرایش قدرت، کنترل، الکترونیک و مخابرات می باشد. 

در گرایش قدرت به طور کلی به آموزش و پژوهش در زمينه طراحی و ساخت سيستم های مورد استفاده در توليد، انتقال، توزيع و مصرف برق پرداخته می شود. از جمله مباحثی که در این گرایش مطرح می شود می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• روش های مختلف تولید برق شامل نيروگاههای آبی، گازی، سيکل ترکيبی و ولتاژ نوری، بادی...
• چگونگی احداث خطوط انتقال و انواع کابلهای هوايی و زيرزمينی و روش های انتقال برق
• انواع وسايل و تجهيزات حفاظتی که در مراحل مختلف توليد، توزيع، انتقال و مصرف انرژی، با هدف محافظت از انسان‌ها و تاسيسات شبکه در برابر حوادث نامطلوب استفاده می شوند. از جمله انواع رله ها، فيوزها و کليدهای قدرت
• انواع مختلف ماشين‌های الکتريکی و ترانسفورماتورها و طرز کار و کاربرد آن‌ها

همچنین در رشته قدرت در مقطع کارشناسی ارشد بطور اختصاصی‌تر به مباحث ذکر شده پرداخته شده و در آن موضوع خاص جزئیات بیشتری مطرح می گردد. برای مثال به طور ویژه به بحث تولید انرژی الکتریکی و به طور خاص به روش های نوین تولید انرژی شامل نیروگاه های خورشیدی، نیروگاه بادی و... پرداخته می شود.

دانشجویان این رشته پس از اینکه مطالب کلی و اصول پایه‌ای را در مقطع کارشناسی آموختند، انتظار می رود در مقطع کارشناسی‌ارشد بین مطالب آموخته شده در مقطع کارشناسی ارتباط برقرار کرده و با آموخته های خود در این مقطع توانایی طراحی و تحلیل شبکه های قدرت را داشته باشد.

گرایش کنترل به طراحی کنترل کننده های فرایندها، ابزاردقیق، و اوماسیون صنعتی می پردازد.

از جمله مباحث مطرح شده در رشته کنترل به موارد ذیل می توان اشاره نمود:

• برنامه نویسی و سخت افزار کنترل‌کننده‌های برنامه‌پذیر، سیستم های کنترل توزیع یافته ، کنترل کامپیوتری و کنترل با سیستم های میکروکنترلر.
• طراحی و پیاده سازی حلقه‌های کنترل.
• نصب، راه اندازی، تنظیم و کالیراسیون حسگر‌ها و عملگر‌ها.
• اتصال تجهیزات ابزار دقیق به شبکه های صنعتی و راه‌اندازی سیستم‌های کنترل تحت شیکه.
• طراحی و پیاده سازی روش‌های کنترل پیشرفته شامل کنترل چند متغیره، کنترل غیر خطی، کنترل پیش بین، کنترل تطبیقی، کنترل فرایندهای تصادفی، کنترل دیجیتال، کنترل فازی، کنترل با شبکه های عصبی، شناسایی سیستم ها، باز شناسی الگو ها جهت کنترل، کنترل بر مبنای سری های زمانی، کنترل مقاوم، کنترل بهینه.

در گرایش الکترونیک به طراحی مدارهای الکترونیک با کاربرد های پایه ای در سایر رشته ها می پردازد. از این جمله می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• طراحی مدار‌های پردازش و شکل‌دهی، مدارهای کنترل گر، مقایسه گر با کاربرد در کنترل.
• طراحی مدار های مبدل دیجیتال به آنالوگ و آنالوگ به دیجیتال جهت ارتباط کامپیوتر با دنیای فیزیکی.
• طراحی سخت افزار های کامپیوتری.
• طراحی حسگر های الکترومکانیکی در مقیاسهای میکرو و نانو.
• ساخت تجهیزات اندازه گیری الکترونیکی.
• طراحی مدارهای الکترونیک صنعتی و درایو موتورها.

در گرایش مخابرات با دو گرایش میدان و سیستم به دریافت و ارسال امواج و سیکنالهای مخابراتی با اهم کاربردهای ذیل می پردازد:

• طراحی و راه اندازی مدارهای مخابراتی جهت دریافت و ارسال امواج.
• ماکروویو.
• شبکه های مخابرات بیسیم.
• شبکه حسگرهای بیسیم.
• بستر ارسال پیام ها در اینترنت.
• امنیت شبکه.

از دیگر رشته های دانشکده های برق و کامپیوتر میتوان به رشته های نرم افزار کامپیوتر، سخت افزار کامپیوتر، مهندسی پزشکی جهت طراحی دستگاههای حسگر و عملگر حوزه پزشکی،  بیوانفورماتیک (کاربرد کامپیوتر در علوم زیستی)، بیولوژی سیستمی (کاربرد کنترل در علوم زیستی) و مکاترونیک (ترکیب الکترونیک، کامپیوتر، کنترل، و مکانیک) نام برد.

آينده شغلی، بازار کار، درآمد

امروزه با توسعه صنايع کوچک و بزرگ در کشور، فرصت های شغلی زيادی برای مهندسين برق فراهم شده است و اگر می بينيم که با اين وجود بعضی از فارغ التحصيلان اين رشته بيکار هستند،  به دليل اين است که اين افراد يا فقط در منطقه ای خاص دنبال کار می گردند و يا در دوران تحصيل به جای يادگيری عميق دروس و در نتيجه کسب توانايی های لازم، تنها واحدهای درسی خود را گذرانده اند.

همچنين يک مهندس خوب بايد، کارآفرين باشد يعنی به دنبال استخدام در موسسات يا وزارتخانه نباشد بلکه به ياری آگاهی های خود، نيازهای فنی و صنعتی کشور را يافته و با طراحی سيستم ها و مدارهای خاصی اين نيازها را برطرف سازد. کاری که بعضی از فارغ التحصيلان ما انجام داده و خوشبختانه موفق نيز بوده اند. اگر يک فارغ التحصيل برق دارای توانايی های لازم باشد، با مشکل بيکاری روبرو نخواهد شد.

طبق نظر کارشناسان و متخصصان انرژی در کشور، با توجه به نياز فزاينده به انرژی در جهان کنونی و همچنين نرخ رشد انرژی الکتريکی در کشور، سالانه بايد حدود ۱۵۰۰ مگاوات به ظرفيت توليد کشور افزوده شود که اين امر نيازمند احداث نيروگاه‌های جديد و همچنين فارغ التحصيلان متخصص برق و قدرت می باشد. با توجه به اینکه هم اکنون با کمبود نيروهای کارآمد با مدارج بالا در اين رشته در استان مرکزی روبرو هستيم نیاز به تربیت نیروهای تخصصی و در مقاطع تحصیلات تکمیلی می باشد. 

وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر

فارغ التحصيلان مقطع کارشناسی برق در هریک از گرایش‌ها می توانند در رشته های زیر به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر ادامه دهند:

• مهندسی برق- الکترونيک،
• برق- قدرت (شامل گرایش های:سيستم و ماشين و انرژی)
• برق- مخابرات (شامل گرايش های: ميدان، سيستم، موج، رمز، مايکرونوری)
• برق- کنترل
• مهندسی پزشکی (گرايش بيوالکتريک)
• مهندسی هسته ای (شامل گرايشهای: مهندسی راکتور و مهندسی پرتو پزشکی)
• مهندسی کامپيوتر (معماری کامپيوتر، هوش مصنوعی و رباتيک)

برای تحصيل در مقطع دکترای تخصصی، می توان در هر يک از زيرشاخه های تخصصی‌تر گرايشهای ياد شده ميزان مورد نياز واحدها را اخذ کرد و رساله دکتری را در همان موضوع خاص ارائه داد. امکان ادامه تحصيل در کليه گرايشهای ياد شده در مقطعهای کارشناسی ارشد و تا حد زيادی در دوره دکتری، در داخل کشور وجود خواهد داشت. رشته برق به دليل کاربردی بودن آن در بسياری از علوم مهندسی ديگر، برای فارغ التحصيلان امکان تحصيل در بسياری گرايشها و دانش ها را فراهم می کند .

شرایط پذیرش دانشجو در مقطع ارشد

دانشجویان فارغ التحصیل در مقطع کارشناسی در کلیه گرایش های رشته برق، قادر به ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد رشته برق- قدرت خواهند بود. همچنین دانشجویان فارغ التحصیل رشته مهندسی پزشکی نیز در صورت قبولی در کنکور سراسری و همچنین گذراندن دروس پیش نیاز می توانند در این رشته به ادامه تحصیل بپردازند.